Trong khuôn khổ hội thảo "Tâm điểm Tín dụng Việt Nam 2025" được đồng tổ chức bởi FiinRatings và S&P Global Ratings các diễn giả đã có những chia sẻ chuyên sâu về thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam và nhận định rằng thị trường đang trên đà phục hồi mạnh mẽ và dự kiến sẽ đạt tăng trưởng hai con số trong năm 2025.  

Theo chia sẻ của ông Nguyễn Quang Thuân, Tổng Giám đốc FiinRatings, "tổng nhu cầu nguồn vốn cho đầu tư trong giai đoạn 2026-2030 là rất lớn, lên tới 160 tỷ USD tức hàng năm sẽ cần huy động khoảng 33 tỷ USD nhằm đáp ứng mục tiêu tăng trưởng kinh tế cao và điều này sẽ làm tiền đề cho sự phát triển của thị trường vốn trong đó có trái phiếu doanh nghiệp”. 

Tuy nhiên, hiện cơ cấu huy động qua kênh trái phiếu doanh nghiệp của các doanh nghiệp phi tài chính còn rất hạn chế, chỉ chiếm khoảng 33% tổng giá trị phát hành của toán thị trường, tức đạt khoảng 6 tỷ USD trong khi đó, kênh huy động vốn cổ phần qua kênh cổ phiếu trên TTCK cũng còn ở quy mô rất hạn chế, khoảng hơn 3 tỷ USD. Việc chậm khai thông kênh huy động qua thị trường TPDN, nhất là kênh chào bán ra công chúng sẽ tiếp tục làm cho gánh nặng lên tín dụng ngân hàng. Điều này sẽ có thể gây ra tiềm ẩn rủi ro cho an toàn hệ thống nhất là trong bối cảnh bộ đệm vốn của các NHTM tại Việt Nam còn thấp, với hệ số an toán vốn bình quân ở mức 12,4% vào cuối 2024 và ở mức khá thấp so với các thị trường trong khu vực cũng như so với nhu cầu tăng trưởng tín dụng cao 16% vào năm 2025 của ngành như mục tiêu hiện nay.  

Do đó, cùng với những giải pháp khai thông vốn đang được triển khai cùng với những thay đổi chính sách và tháo gỡ pháp lý và chính sách thì chúng tôi kỳ vọng trái phiếu doanh nghiệp từ các tổ chức tài chính phi ngân hàng như công ty tài chính mà còn từ các lĩnh vực doanh nghiệp lớn như bất động sản nhà ở, năng lượng và hạ tầng… sẽ có sự cải thiện từ nửa cuối 2025 này. 

Song song, chúng tôi cũng cho rằng các NHTM sẽ tiếp tục thúc đẩy hoạt động phát hành huy động vốn cấp 1 và vốn cấp 2 trong đó qua phát hành trái phiếu sẽ tiếp tục sôi động, nhất là trong bối cảnh lãi suất vẫn đang duy trì ở mức thấp. Điều này giúp tăng trưởng tín dụng mạnh mẽ, đồng thời cải thiện các chỉ số an toàn tài chính như tỷ lệ an toàn vốn và giảm rủi ro mất cân đối giữa nguồn vốn ngắn hạn với nhu cầu cho vay trung và dài hạn. 

Một điểm đáng chú ý khác là sự minh bạch của thị trường đang được cải thiện đáng kể nhờ các quy định mới. "Việc sửa đổi Nghị định 155 giúp siết chặt điều kiện phát hành, tăng cường yêu cầu minh bạch thông tin và áp dụng bắt buộc xếp hạng tín nhiệm trong một số trường hợp. Đây là tín hiệu tích cực để cải thiện mình bạch thông tin và góp phần khôi phục niềm tin của nhà đầu tư và thúc đẩy tăng trưởng thị trường," ông Thuân nhận định. Theo dự báo, từ nửa cuối năm 2025, trái phiếu chào bán rộng rãi ra công chúng sẽ tăng mạnh, đặc biệt là từ các công ty đại chúng vốn có tiêu chuẩn minh bạch cao và nhu cầu vốn lớn. 

Cơ hội và thách thức trong việc phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp 

Dưới góc nhìn của ông Lê Hồng Khang, Giám đốc Phân tích tại FiinRatings, một trong những thách thức lớn nhất đối với doanh nghiệp là cơ cấu vốn chưa cân bằng. "Hiện nay, nhiều doanh nghiệp vẫn phụ thuộc vào nợ ngắn hạn để tài trợ hoạt động đầu tư và sản xuất kinh doanh, làm giảm khả năng linh hoạt trong việc lập kế hoạch dài hạn. Trong khi đó, trái phiếu doanh nghiệp – một kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng – vẫn còn nhiều rào cản phát triển." 

Một trong những hạn chế đáng kể của thị trường là cơ sở nhà đầu tư chưa đa dạng. "Hiện nay, trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam chủ yếu dựa vào các ngân hàng thương mại, trong khi thiếu vắng sự tham gia của các quỹ hưu trí, công ty bảo hiểm và quỹ tương hỗ – những nhóm nhà đầu tư quan trọng trong các thị trường phát triển" ông Khang phân tích. Điều này xuất phát từ việc chưa có chính sách khuyến khích đầu tư rõ ràng, cũng như các quy định còn hạn chế trong việc cho phép các quỹ đầu tư phân bổ nguồn vốn vào trái phiếu doanh nghiệp dựa trên đánh giá rủi ro. 

Bên cạnh đó, thiếu các công cụ hỗ trợ đầu tư chuyên sâu cũng là rào cản lớn. "Hiện tại, các công cụ định giá trái phiếu, đường cong lợi suất và xếp hạng tín nhiệm vẫn chưa phát triển đầy đủ, khiến thị trường thiếu sự minh bạch thông tin về rủi ro và điều này đã hạn chế khả năng tiếp cận của các nhà đầu tư lớn" ông Khang nhấn mạnh. Điều này tạo ra một vòng luẩn quẩn, khi doanh nghiệp khó huy động vốn do thiếu nhà đầu tư, trong khi nhà đầu tư lại thiếu công cụ để đánh giá và quản lý rủi ro. 

Nhìn chung, để thị trường trái phiếu doanh nghiệp thực sự phát huy vai trò là kênh huy động vốn hiệu quả cho nền kinh tế, Việt Nam cần tiếp tục đẩy mạnh cải cách, mở rộng cơ sở nhà đầu tư và nâng cao chất lượng các công cụ hỗ trợ thị trường. "Những chuyển biến này không chỉ giúp gia tăng thanh khoản và tính minh bạch của thị trường mà còn góp phần quan trọng vào việc xây dựng một hệ thống tài chính bền vững, phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế dài hạn của Việt Nam," ông Khang kết luận. 

Quý vị có thể xem chi tiết: 
Tài liệu chia sẻ của các Diễn giả tại sự kiện (bản Tiếng Việt): TẠI ĐÂY  
Tài liệu chia sẻ của các Diễn giả tại sự kiện (bản Tiếng Anh): TẠI ĐÂY

------------------------------------- 

Series Dấu ấn từ Hội thảo "Tâm điểm Tín dụng Việt Nam 2025" nhằm tổng kết những phân tích quan trọng từ hội thảo, cung cấp góc nhìn chuyên sâu về triển vọng kinh tế, xếp hạng tín nhiệm, ngành ngân hàng, doanh nghiệp và thị trường vốn, giúp doanh nghiệp và nhà đầu tư định hướng chiến lược trong bối cảnh mới. 

______________________________________________

Giới thiệu về FiinRatings:  

Công ty Cổ phần FiinRatings (“FiinRatings”) là một thành viên của FiinGroup và là đối tác hợp tác kỹ thuật của S&P Global Ratings, hoạt động trong lĩnh vực xếp hạng tín nhiệm được cấp phép bởi Bộ Tài chính. Chúng tôi cung cấp các dịch vụ đa dạng, bao gồm xếp hạng tín nhiệm, xác nhận trái phiếu xanh và đánh giá độc lập (Second Party Opinion - SPO), đáp ứng nhu cầu của các nhà phát hành, các bên cho vay và nhà đầu tư nhiều ngành nghề tại Việt Nam.  

Dịch vụ SPO của FiinRatings cung cấp đánh giá độc lập về tài liệu liên quan đến công cụ tài chính bền vững, khung chính sách hoặc giao dịch có tuân thủ các nguyên tắc do các tổ chức uy tín như Hiệp hội Thị trường Vốn Quốc tế (ICMA) và Tổ chức Sáng kiến Trái phiếu Khí hậu (CBI). Đặc biệt, FiinRatings là tổ chức đầu tiên tại Việt Nam được phê duyệt làm đơn vị xác minh theo Tiêu chuẩn Trái phiếu Khí hậu của CBI.